08.11.2013
Spieszmy się kochać ludzi tak szybko odchodzą ![]() Profesor Zdzisław Henryk Hellwig urodził się 26 maja 1925 r. w Dokszycach, małym mieście na terenie Wileńszczyzny, która od 1922 r. do 1939 r. należała do Polski. Po utworzeniu w 1940 r. litewskiej republiki ZSRR, Wilno stało się jej stolicą. W Wilnie, w 1941 r., Profesor Zdzisław Hellwig uzyskał tzw. małą maturę w gimnazjumim. Króla Augusta. Po uzyskaniu tej matury przez trzy lata pracował jako zastępca księgowego w majątku państwowym w Dokszycach. W styczniu 1945 r., za uchylanie się od wstąpienia do Armii Berlinga został wywieziony do kopalni węgla w Donbasie. W listopadzie tego samego roku powrócił w swe rodzinne strony, które nie należały już do Polski, lecz do ZSRR. W 1946 r. repatriował się do Polski na tzw. Ziemie Odzyskane, a dokładniej do Wrocławia. W czerwcu 1947 r. uzyskał świadectwo dojrzałości Liceum Ogólnokształcącego dla dorosłych. W tym samym roku rozpoczął studia w Wyższej Szkole Handlowej (WSH). 24 listopada 1950 r. uzyskał zaświadczenie tymczasowe podpisane przez Rektora K. Stefko o tym, że „po wysłuchaniu w latach akademickich 1947/48, 1948/49 i 1949/50 pierwszego, drugiego i trzeciego roku studiów w Wyższej Szkole Handlowej we Wrocławiu złożył wszystkie egzaminy przypisane dla trzech lat studiów (kierunek ekonomiki przedsiębiorstw) oraz uzyskał zaliczenie seminarium ze Statystyki przedsiębiorstw przemysłowych”. Nie fakt ukończenia studiów był jednak początkiem kariery naukowej. Bo oto co pisze o profesorze Z. Hellwigu starsza od niego o pięć lat Pani Profesor S. Bartosiewiczowa. „Przesadzając nieco, można powiedzieć, że początek kariery naukowej profesora Hellwiga ginie w mrokach historii, tj. zatarł się nie tylko w pamięci autorki, co nie jest znowu takie dziwne, ale i w pamięci samego bohatera tego fragmentu książki. W każdym razie wiadomo, że opiekunem pracy magisterskiej Z. Hellwiga był początkowo profesor Falewicz (i tylko toz formalnego punktu widzenia zalicza profesora Hellwiga do „dzieci naukowych” profesora Falewicza, jakkolwiek sam bohater tego rozdziału uważa profesora za swego mistrza),który skontaktował wówczas Zdzisława Hellwiga z Oskarem Langem (patronem Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu) w warszawskiej SGPiS i dalszy ciąg kariery naukowej profesora Hellwiga był już związany z tą uczelnią”. W 1952 r. na tej uczelni, na Wydziale Handlu uzyskał tytuł magistra ekonomii. Z początkiem roku akademickiego 1953/54 na wniosek kierownika Katedry Statystyki prof. Jana Falewicza mgr Zdzisław Hellwig pełnił w Katedrze obowiązki samodzielnego pracownika naukowego. W 1958 r. obronił pracę doktorską. Doktorat został zatwierdzony przez Centralną Komisję Kwalifikacyjną dla Pracowników Nauki uchwałą z 25 czerwca 1959 r., która stwierdziła, że „zatwierdziła decyzję Rady Wydziału Ekonomiki Przedsiębiorstwa Wyższej Szkoły Ekonomicznej we Wrocławiu z 19 grudnia 1958 r. o nadaniu obywatelowi (…) stopnia naukowego KANDYDATA NAUK EKONOMICZNYCH na podstawie złożonych egzaminów oraz pracy kandydackiej pt. Regresja liniowa i jej zastosowania w ekonomii. W następnym roku wyjechał na studia do Cambridge w Anglii. Przygotował tam rozprawę habilitacyjną, na podstawie której w 1962 r. uzyskał na Wydziale Finansówi Statystyki na SGPiS stopień docenta: „Na podstawie oceny ogólnego dorobku naukowego i przedłożonej rozprawy habilitacyjnej pod tytułem: Przyczynek do teorii regresji, oraz po spełnieniu wszystkich warunków ustawy z dnia 5.IX.1958 roku, obywatel Zdzisław Hellwig uzyskał stopień naukowy DOCENTA, który został nadany Uchwałą Rady Wydziału Finansów i Statystyki z dnia 28.II.1962 roku”. W tym samym roku uzyskał nominację na docenta W 1967 r. został profesorem nadzwyczajnym, w 1973 r. zaś profesorem zwyczajnym. W 1962 roku został powołany na kierownika Katedry Statystyki w Wyższej Szkole Ekonomicznej (WSE) we Wrocławiu (obecnie Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu) i pełnił tę funkcję aż do roku 1995 z przerwą w roku akademickim 1965/66, gdy wykładał on jako visiting professor w Nigerii na Uniwersytecie w Ibadanie. W latach 1968 – 74 prof. Hellwig był zagranicznym konsultantem naukowym UNESCO w Paryżu. Do jego najbardziej znanych książek należą – „Elementy rachunku prawdopodobieństwa i statystyki matematycznej” (1959), „Regresja liniowa i jej zastosowania w ekonomii” (1960), „Aproksymacja stochastyczna” (1965), „Elementy rachunku ekonomicznego” (1976). Z inicjatywy prof. Hellwiga nawiązano i pogłębiano kontakty z katedrami statystyki na uczelniach ekonomicznych w Krakowie i Katowicach, zwłaszcza przez współorganizowanie od roku 1965 Konferencji Statystyków i Ekonometryków Polski Południowej, które odbywają się corocznie aż do dnia dzisiejszego. W roku 1969 Prof. Hellwig został dyrektorem Instytutu i kierownikiem Zakładu Statystyki i Przetwarzania Danych. Nazwa ta odzwierciedlała ówczesne zainteresowania badawcze – Katedra Statystyki od połowy lat 60. prowadziła badania nad wykorzystaniem komputerów do zastosowań ekonomicznych, m.in. wydano wtedy następujące książki pod redakcją prof. Hellwiga: „O maszynach cyfrowych” (1968) oraz „Maszyny cyfrowe i ich zastosowanie” (1975), która otrzymała Nagrodę Ministra. W 1995 r. prof. Zdzisław Hellwig przeszedł na emeryturę po 32 latach kierowania Katedrą. Profesor Zdzisław Hellwig był wybitnym naukowcem i organizatorem życia naukowego zarówno Katedry, jak i całego Instytutu Cybernetyki Ekonomicznej. Pod jego kierownictwem Katedra prowadziła badania naukowe dotyczące zastosowania metod ilościowych w ekonomii. Zajmowała się nie tyko klasyczną statystyką i wielowymiarową analizą statystyczną, ale zagadnieniami wykraczającymi poza te dziedziny. Postawił między innymi na rozwój i zastosowanie elektronicznej techniki obliczeniowej oraz na statystykę aktuarialną, dzięki czemu Katedra była w Polsce prekursorem w tych dziedzinach. Wśród wielu nagród otrzymanych przez prof. Hellwiga wymienić należy zwłaszcza Nagrodę Naukową Prezesa Rady Ministrów za Wybitny Dorobek Naukowy (1996), a także doktorat honoris causa Akademii Ekonomicznej w Krakowie (1985) i doktorat honoris causa Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Pradze (1994). Mimo przejścia na emeryturę prof. Hellwig pozostawał zatrudniony na część etatu, prowadząc ze studentami ćwiczenia ze statystyki i rachunku prawdopodobieństwa. Katedra Statystyki zorganizowała dwie konferencje poświęcone Profesorowi Zdzisławowi Hellwigowi: pierwszą Ogólnopolską Konferencję Aktuarialną w 2005 roku oraz Zjazd PTS w roku 2008. Ponadto prof. Walenty Ostasiewicz uczcił 85. rocznicę urodzin prof. Z. Hellwiga publikacją trzech następujących artykułów:
Profesor otrzymał wiele nagród i odznaczeń, wśród nich Krzyż Kawalerski, Komandorski i Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1990 r.). W uznaniu wieloletnich dokonań w zakresie pracy naukowej i dydaktycznej, osobistego zaangażowania w pracę organizacji akademickich oraz działań na rzecz instytucji o charakterze krajowym i międzynarodowym Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu przyznał Panu Profesorowi Zdzisławowi Hellwigowi nagrodę Kryształowego Alumnusa za całokształt dokonań życiowych. Żegnamy z wielkim żalem naszego drogiego Profesora |